سا لگرد کودتا

کشته شدن در راه نجات یک ملت بزرگترین افتخار است
حسین فاطمی پس از پایان تحصیلات ابتدایی به منظور ادامه تحصیل همراه برادرش عازم اصفهان شد و در آنجا علاوه بر تحصیل در روزنامه باختر قلم می زد.با توصیه ملک الشعراء بهار در روزنامه ستاره مشغول کار شد.در روزنامه باختر مقاله ای نوشت و در آن نمایندگان مجلس رضاخانی را عروسک های خیمه شب بازی نامید و سپس به زندان افتاد و در شهریور 1320 از زندان رها شد.
در بهار 1330 با تلاش های فاطمی اسناد فراوانی از دخالت و جاسوسی انگلیس در خانه مستر سدان پیدا شد و این مسئله را به جوامع بین المللی کشاندند.

در بهمن ماه همان سال در انتخابات مجلس هفدهم به عنوان نماینده ی مردم تهران انتخاب شد و در 25 بهمن ماه در حالی که بر مزار محمد مسعود سخنرانی می کرد،توسط محمد مهدی عبد خدایی از اعضای جوان گروه فدائیان اسلام مورد اصابت گلوله قرار گرفت.برای معالجه به آلمان رفت و پس از این ترورنافرجام در سر مقاله باختر امروز این گونه آغاز کرد:

کشته شدن در راه نجات یک ملت بزرگترین افتخار است.تنها آتش مقدسی که باید در کانون سینه هر جوان ایرانی همیشه زبانه بکشد ،این آرزو و ایده آل بزرگ و پاک است که جان خود را در راه رهایی جامعه و نجات ملت خود از چنگال فقر و بدبختی و ظلم و جور بگذارد.
در 19 مهرماه1331 سفارت انگلیس را تعطیل نمود و بدین سان کینه شدیدی را در انگلیسی ها برقرار ساخت.نظریه اقتصاد بدون نفت را پیشنهاد نمود.به گفته ی دکتر محمد مصدق ،اگر ملی شدن صنعت نفت خدمت بزرگی است از آن کسی که اول این پیشنهاد را نمود باید سپاسگذاری کرد و آن کس شهید راه وطن دکتر حسین فاطمی است.

در شب 24 مردادماه نیروهای کودتا به خانه اش هجوم آورده و شبانه او را به مکان نامعلومی بردند.پس از کودتای اول خواهان برقراری جمهوری بود.در این میان با مخالفت دکتر مصدق روبرو شد.در26 مردادماه در میدان بهارستان میتینگی برگزار شد و دکتر فاطمی خواهان برچیده شدن حکومت پهلوی شد و مردم با همراهی جهان پهلوان تختی مجسمه شاه را پایین کشیدند.

روز کودتا صدای مصدق را که خواهان کمک از مردم بود بر روی نوار ضبط کرده و به ایستگاه رادیو بردند.ایستگاه رادیو مورد تصرف کودتاچیان قرار گرفته بود و مجددا به خانه مصدق بازگشت.

پس از کودتای 28 مرداد توسط سازمان افسران حزب توده در خانه دکتر محسنی مخفی شد و به منظور جلوگیری از خشک شدن گل ها زمانی از روز را به بیرون از ساختمان می آمد و گل ها را آبیاری می نمودو اینگونه پس از هفت ماه سرگرد جلیلوند به رئیس شهربانی خبر می دهد که مرد مشکوکی روبروی خانه خواهرش زندگی می کند و شاید افسر توده ای باشد.این عملیات دستگیری توسط سرگرد مولوی صورت گرفت و همان روز به درجه سرهنگی رسید.پس از دستگیری اواشرف مصرانه از بختیار در خواست می نمود که او را به قتل برساند و اجرای آن توسط شعبان جعفری(شعبان بی مخ) و دارو دسته اش با شکست مواجه شد.در جریان انتقال از شهربانی به زندان مورد حمله دارودسته شعبان بی مخ قرار گرفت و سلطنت خواهر دکتر خودش را بر روی برادر انداخت تا با ضربات چاقو کشته نشود.
در نامه محرمانه30 سپتامبر1953 چرچیل از شاه اینگونه می خواهد: حال که مصدق در کودتا کشته نشده است از اعدام او صرف نظر کند،اما درباره دکتر فاطمی چنین می نویسد:برای فاطمی بهترین جواب اعدام است.تا زمانی که این افراد زنده و در ایران هستند امکان ضد کودتا وجود دارد.
دنیس رایت سفیر بازگشته انگلیس به بختیار چنین می گوید:در نخستین فرصت مشتی به دهانش بکوب تا بداند هیبت امپراطوری بازی کردنی نیست.
شاه در ملاقات با کرومیت روزولت چنین می کوید:من تاج و تختم را مدیون خدا، ملتم ،ارتشم و شخص شما هستم.
در باره نحوه برخورد با مصدق و یارانش برای مصدق 3 سال و برای ریاحی 2 سال زندان در نظر می گیرد و تنها یک استثنا وجود دارد وآن دکتر حسین فاطمی است.او پس از دستگیری اعدام خواهد شد.
سرانجام پس از شکنجه ها و اذیت های بسیار او را در تاریخ 19 آبان 1333 و در لشکر 2 زرهی اعدام کردند.

آخرین سخنان دکتر فاطمی پیش از شهادت :

من از مرگ ابایی ندارم.آن هم چنین مرگ پر افتخاری من می میرم که نسل جوان ایران از مرگ من درس عبرتی گرفته و با خون خود از وطنش دفاع کرده من درهای سفارت انگلستان را بستم ،غافل از آنکه تا دربار هست ،انگلستان سفارت لازم ندارد.